2.3 Zaman-Uzaklık grafiğin çizilmesi ve elastik parametrelerin hesaplanması
Menü 2.2 de sismik sinyal verilerin programa tanıtılmasının ardından GeoSeis’ın veri ekranından İleri butonuna tıklayınız. Tıklama esnasında GeoSeis daha önce tanıtılan veriye göre zaman-uzaklık grafiğini çizer, hızları, ortamın kaç tabakalı olduğunu, kritik açıları, tabaka derinliklerini ve elastik parametreleri hesaplar. GeoSeis hesaplamalar sırasında kullanıcı tarafından yapılmış bir hatayı algılayabilir, bu hatanın giderilmesi için kullanıcıya tavsiyede bulunabilir ve bunları hata rapor bölümüne iletir. GeoSeis bütün bu işlemleri yaptıktan sonra şekil 15’de görülen ekranı açar.
Şekil 15.
GeoSeis hesapladığı tüm verileri şekil 15’deki ekrana yansıtır. GeoSeis bu ekranda zaman-uzaklık grafiğinin ön izlemesini verir. Grafiği ayrıntılı olarak incelemek istiyorsanız grafik üzerinde yer alan “Ayrıntı” butonuna tıklayın.
Şekil 16.
Şekil 16 hesaplanan zaman-uzaklık grafiğin ayrıntısını verir. GeoSeis bu pencerede P düz, P ters ve S atışları için her jeofona gelen dalanın ilk varış zamanlarını, Ti ‘lerin hangi milisaniyede olduğunu, kritik açılarını ve hızlarını gösterir.
Şekil 15’de yer alan hızlar 3 kutucuğa ayrılmış durumdadır (şekil 17). Kutucuklarda görünen diğer bir özellik her jeofona gelen dalga hızların görünmesi ve bunun sonucunda da tabaka sayısını belirlenmesidir.
Şekil 17.
Hesaplanan dalga hızları, tabaka derinlikleri ve eğim açıları, elastik parametreler şekil 18’de yer almaktadır. Elastik parametrelerde kullanılan formüller ilerleyen sayfalarda yer almıştır
Şekil 18.
GeoSeis kullanıcı tarafından yapılmış bir hatayı algılayabilir, bu hatanın giderilmesi için kullanıcıya tavsiyede bulunabilir ve bunları hata rapor bölümüne iletir. Şekil 19 a ‘da ki örnek hatasız bir raporu bize iletir. Şekil 19 b ’deki örnek poisson oranında bir hata belirlendiğini ve büyük bir ihtimalle zor okunan S hızlarında kullanıcının hata yaptığını gösterir. Şekil 19 c’ deki örnek Vs/Vp oranının 0.7 ‘den büyük olduğunu ve hızları kontrol edilmesini tavsiye etmektedir.
Şekil 19 a.
Şekil 19 b.
Şekil 19 c.
|